زبان بدن در تئاتر
زبان بدن در تئاتر
زبان بدن در تئاتر : مانند هر هنر خلاقانه ی دیگری، به همان میزانی که هنرپیشه باید یاد بگیرد که چطور نفس بکشد، چگونه حرکت کند، چگونه از صدای خود استفاده کند، و چگونه آرام بگیرد. باید آموزش خاصی را برای انتخاب زبان بدن بازیگری مناسب، به عنوان زبان بدن تئاتر فرا بگیرد. یک بازیگر نیاز دارد، تا مانند یک ورزشکار به تمرین بپردازد. که تنها وجه تمایز این مسئله با یک مسابقه ی واقعی این است، که هدف او بردن یک مسابقه صد متر نیست. بلکه باید در نقشی که مشغول به بازی در آن است، حداکثر قابلیت و عملکرد خود را به نمایش بگذارد.
بعد از عبور از آموزش های تئوری و اینکه او، تمام تمرین هایی را که در دانشگاه یا مدرسه آموزش می بیند، را باید در مقابل چشم هزار بیننده به نمایش بگذارد. این مسئله در نمایش های تئاتر، شکل دشوار تری دارند. به همین دلیل است که تئاتر را، مدرسه ی هر بازیگر می دانند. یک بازیگر در هنگام اجرای نمایش تئاتر، به پختگی خاصی می رسد؛ که کار او را در زمان بازی در سینما یا تلویزیون یاری می نماید.
بازیگر تئاتر در هنگام اجرای زبان بدن بازیگری در قالب زبان بدن تئاتر، باید به تمامی حرکاتش اعتقاد داشته باشد. این اعتقاد از آنجا شکل می گیرد؛ که مصنوعی بودن و بی روح بودن رفتار و حالات از وی جدا شده و بیننده حس می کند، که شخصیت پیش روی او، واقعا درگیر چالش های بیان شده است. در هر سبک تئاتری بنا به نوع و مفهومی که قرار است به بیننده منتقل شود، حرکات با هم متفاوتند. به زبان ساده تر می توان گفت که اعتقاد بر این زبان بدن بازیگری، یک بازی واقعی را رقم می زند.
زبان بدن تئاتر در عمل
زبان بدن بازیگری به ما این امکان را می‌دهد، که احساسات خود، یا نگرش‌هایمان را، بدون کلام بیان کنیم. روش های آموزش زبان بدن تئاتر انواع مختلفی دارد. اعم از سنتی، کلاسیک، مدرن و معاصر. به طبع حرکات نیز در این روش ها با یکدیگر کاملا متفاوت هستند. مهارت های انجام زبان بدن بازیگری در هر دسته تکنیک های خاص خود را دارد. بسیاری از این حرکات به بروز استعداد های موجود در زبان بدن بازیگری هر فرد، می پردازند.
یکی از مهم ترین کارهایی که باید هر بازیگر به آن توجه کند؛ توجه به بازیگر مقابل و توانایی شراکت با وی است. شاید بارها دیده باشید که عمده ی تئاتر های در حال اجرا، میان دو یا چند بازیگر صورت می گیرد. هریک از این نفرات شخصیت های جداگانه ای دارند؛ که آن‌ها ملزم می کند، به حرکات خاصی بپردازند. امکان هماهنگی بازیگر مقابل یکی از جمله مواردی است که قدرت بدنی او را به چالش می‌کشد.
داشتن آگاهی از فضای موجود
مورد بعدی ادراک سه بعدی برای گروه‌ها و افراد در هنگام اجرا است. هماهنگی این ادراک بخصوص در تئاتر های فیزیکی و پانتومیم بسیار اهمیت دارد. فضا یک عنصر مهم در تئاتر است. چون خود صحنه نیز فضایی را نشان می‌دهد که بازی و یا نمایش در آن ارائه می شود. البته نباید فراموش کرد که انواع صحنه در تاریخ تئاتر تغییر کرده‌است و این امر نیز بر نحوه اجرای زبان بدن تئاتر نیز تاثیر گذاشته است. این ادراک به یک یا چند بازیگر این امکان را می دهد که بنا به شرایط موجود، احساسات و رفتارهای خود را بروز دهد.
پیدا کردن حالت مناسب در اجرا
یکی از راه های مناسب در کنار ایجاد اعتماد به نفس، راحت بودن با موقعیت مناسب است. ابراز احساسات و بروز اعتماد به نفس در هنگام اجرای نقش های حساس، با استفاده از حالت نگاه کردن و توجه به واسطه ی گوش دادن به طور فعال، باعث می شود تا عملکرد یک بازیگر را از طریق زبان بدن بازیگری وی در ادامه بهبود داده شود.
راه رفتن یا نشستن یکی از عمده حرکاتی هستند؛ که در بسیاری از نمایش ها وجود دارد. بازیگران مشهور این تکنیک را به عنوان یک حالت مقابله کردن در تئاتر پانتومیم نیز گسترش داده اند. به این صورت که با جابجایی در این حالت زبان بدن تئاتر فرم ضد استدلالی به خود می گیرند. چنانکه می بینیم بسیاری از حرکات در زبان بدن تئاتر رسا و بامعنی بوده و، استفاده از همین مورد در اکثر نمایش ها نیز به چشم می خورد. این حالات برای نشان دادن مفاهیم انتزاعی، و نه صرفا به عنوان یک رفتار برای اقدامات روزمره بسیار کاربرد دارند.
این تکنیک موقع اجرا، در فرم داخلی به صورت حالت بیان عمل کرده، و سپس در زبان بدن به شکل خروجی نمود پیدا می کند. بطور مثال تئاترهای فیزیکی در سراسر دنیا از بعد جسمانی برای کشف (و نشان دادن) شکاف‌های درونی احساسات انسانی، تبدیل افکار و حس های مختلف به جلوه‌های بصری ارزشمند استفاده می کنند.
مانند پانتومیم که زبان بدن تئاتر در آن نقش ویژه ای دارد، نقطه نظرات احساس انسانی را در رابطه با فضا، زمان و شکل، با پارامترهای خاص مورد بررسی قرار داده می شود. این نقطه نظرات هستند که روی زبان بدن تئاتر تاثیر می گذارند و ممکن است احساسات ترس و فرار را فارغ از فرم صورت، و با حرکت راه رفتن سریع نشان بدهند. به عنوان یک تکنیک نمایشی، نگاه به زبان بدن بازیگری برای خلق داستانی روی صحنه، از طریق زمان (سرعت، مدت، واکنش علمی و تخیلی بازیگر، و تکرار آن ها)، فضا (رابطه و فاصله فضایی، توپوگرافی، معماری، شکل و ژست) و صدا (گام ، حجم، و صدا) استفاده می‌شود. این رویکرد مبتنی بر زیبایی‌شناسی شناخته می شود؛ که هر بازیگر باید توانایی استفاده و انتخاب هریک را بسته به موقعیت خود داشته باشد.
ارتباط در عمل بازیگر
ارتباط در عمل یکی از جمله مواردی است، که در زبان بدن تئاتر اهمیت دارد. هر اقدام فیزیکی حتی پتانسیل تاثیرگذاری بر افکار، ادراک و واکنش فرد مقابل را دارد. زبان بدن تئاتر وزن بیشتری نسبت به یک یا مجموعه ای از کلمات دارند. یک بازیگر باید بتواند تا با توجه به پنج حس خود، از تحریک حسی خود آگاهی یابد. این امر باعث ایجاد تجربه با تمرین انعطاف و پیوستگی فیزیکی، برای بازیگر می شود. سپس در ادامه ی روند اجرا، او می تواند از همین ویژگی برای مابقی اجراها استفاده کرده، و قدرت حرکات خود را افزایش دهد.
افزایش هماهنگی و حرکت پایدار برای تسهیل بیان عاطفی و تغییر حالت احساسی نیز به حرکت متکی است. با این روش یک بازیگر می تواند راحت تر با موضوع ارتباط برقرار نماید. یا عادات فیزیکی خود را بشناسد تا بتواند آگاهانه از آن‌ها در توسعه و ارائه ی یک کاراکتر استفاده کند. لمس کردن یکی از جمله حرکاتی است که ارتباط خوبی را در هنگام اجرا بین چند شخصیت به وجود می آورد. یک حرکت یا ژست ساده می‌تواند، معنای پیام ها را تغییر داده یا وزن این پیغام‌ها را تغییر دهد. تماس فیزیکی در زبان
زبان بدن تئاتر به غلبه بر موانع و کمک به ارتباطات موثر در زمان اجرا کمک می کند. برای مثال موضع گیری یکی از جمله مواردی است که به کرات در هنگام اجراهای مختلف از آن استفاده می شود. در تئاتر های فیزیکی نگهداری کف دست به طور مستقیم می‌تواند، به معنای توقف کار یا آگاهی دادن به فرد دیگری باشد.
حرکت های مختلف بدن
بازیگر باید بتواند بدن خود را به شکل یک قیچی تصور کند. همان قدر انعطاف پذیر و منسجم. زیرا بدن، همان ستونی است که باید بتواند بخش اعظمی از احساسات خود را در قالب حرکت بیان نماید. در نتیجه از طریق بدن، و عناصری چون حرکات بدنی، وضعیت بدنی، ریتم، حرکات و احساسات را ایجاد می‌کند. مدل سازی یکی از بخش های با اهمیت در این زمینه است. دور شدن از حالات راحتی که هر بازیگری می تواند آن را به نمایش درآورد، بخش مهم این مسئله است. آشنایی با انواع تیپ ها و شخصیت ها به او کمک می کند تا در هنگام اجرا بتواند حرکات مناسب زبان بدن تئاتر را یافته و آن ها را اجرا کند.
در این زمینه باید اندکی وقت صرف کرد و به بررسی انواع مدل ها برای اجرا حرکت های مختلف بدن پرداخت. بسیاری از بازیگران کاربلد امروزی همین روش را انجام می دهند و در کمال شگفتی تماشاگر را پای نمایش میخکوب می کنند. پشتکار در این زمینه می تواند کاملا موثر باشد. در نتیجه ی این امر می توان انتظار داشت که کلیه احساسات وی فعال شده و در برقراری ارتباط با هر حالت دچار مشکل نخواهد شد. بسیاری از بازیگران ممکن است در ابتدای راه در بیان احساسات ابتدایی خود به مشکل برخورند. این مسئله کاملا طبیعی است. اما وقتی که تجربیات در زمینه ی مدل سازی رشد کند، توانایی او نیز به همین نسبت به صورت مستقیم بهبود خواهد یافت. بسیاری از افراد از اجرای نقش های خاصی که هرکس به شخصیت پردازی و مدل سازی آن نمی پردازند، دوری می کنند. اما رمز موفقیت در شناخت و ارائه ی زبان بدن تئاتر مناسب و ویژه برای یک کاراکتر، دور زدن محدودیت پردازی و ورود به حیطه ی نا امنی است که ممکن است هر کس در ابتدای راه برای خود تصور کند.
نتیجه گیری زبان بدن در تئاتر
عمده مطالب بیان شده در مورد آشنایی با زبان بدن تئاتر و زبان بدن بازیگری، به یک هنرمند در ابتدای راه کمک می کند تا بر بدن خود کاملا مسلط شود. این تسلط در روند اجرای یک نقش و مدل سازی یک شخصیت به او کمک می کند تا در ادامه ی پرداختن در این حرفه با نقطه نظرات متعددی روبرو شود، که در ارائه رفتار ها و بیان بدن خود موفق عمل کند.
